Congres: Grenzeloze Zorg

24 mei

De balans tussen arts, patiënt en planeet

Stap binnen de grenzen van de gezondheidszorg op 24 en 25 mei 2024, waar Stichting Arts en Organisatie haar jaarlijkse congres presenteert: Grenzeloze Zorg!

Wat: Congres Grenzeloze Zorg, Stichting Arts en Organisatie
Wanneer: vrijdag 24 mei 16:45 - 23:00 en zaterdag 25 mei 09:00 - 18:30
Waar: Flonk Hotel Groningen Zuid, Laan Corpus den Hoorn 300
Kaartverkoop: Ticketkantoor
Wie: (toekomstig) artsen, zorgprofessionals, medisch studenten, en andere geïnteresseerden

Hoe verandert de zorg in tijden van oorlog, vluchtelingen, klimaatproblematiek en nieuwe technologieën? En hoe is het aan de zorgverlener hiermee om te gaan? Tegen welke grenzen loopt de zorgsector aan?

Op 24 en 25 mei 2024 organiseert stichting Arts en Organisatie haar jaarlijkse congres, met als thema Grenzeloze Zorg. Tijdens dit congres komt een drietal subthema’s aan bod, te weten planetaire grenzen, landsgrenzen en systeemgrenzen. Hierin zal worden ingegaan op actuele vraagstukken, zoals klimaat, voedselvoorziening, vluchtelingenzorg, militaire – en tropengeneeskunde, AI en efficiënte zorg. Over twee dagen verspreid gaan we in op deze boeiende onderwerpen, mis het niet! Voor het complete programma, zie hieronder. Accreditatie bij KNMG is aangevraagd, meer info hierover volgt.

Tickets zijn te verkrijgen via: https://www.ticketkantoor.nl/shop/MIEyKdXLNG

Programma

Vrijdag 24 mei

Dr. de Koeijer begon in 2017 bij Erasmus Centrum voor Zorgbestuur als kerndocent Healthcare Operations Management. Sinds 2020 is ze programmadirecteur van de academische leergang zorgmanagement, waar zij haar passie voor praktijk, onderwijs en wetenschap perfect kan combineren. Deze achtergrond neemt zij mee naar het congres, waar ze beide dagen als dagvoorzitter optreedt.
Hoe is de medische zorg geregeld voor asielzoekers, vanaf binnenkomst tot uitstroom naar eigen woning? En welke uitdagingen liggen er om deze groep patiënten goede zorg te bieden? Aan de hand van praktijkvoorbeelden zal in deze sessie worden geïllustreerd hoe iedere zorgverlener met deze inkijk in de vluchtelingenzorg de zorg kan verbeteren, ongeacht waar in de zorg je werkzaam bent.

Marike Ooms is werkzaam als waarnemend huisarts in Emmeloord. Tevens werkt zij twee dagen per week in een asielzoekerscentrum. In de afgelopen tien jaar heeft zij op verschillende locaties gewerkt en huisartsenzorg geleverd aan asielzoekers op verschillende manieren. Bijvoorbeeld in Ter Apel aan mensen die net Nederland binnenkwamen en al na een paar dagen verhuisden naar een andere locatie, of aan mensen die op korte termijn terug moesten naar het land van herkomst.
Het zorgsysteem staat onder druk. Er is een toenemend tekort aan zorgpersoneel en tegelijkertijd wordt het beroep dat op het zorgsysteem gedaan wordt steeds groter door de vergrijzing van de bevolking en een toename in leefstijl gerelateerde chronische ziekten. Rapporten laten zien dat bestaande technologie waaronder ‘AI’ de potentie heeft om bij te dragen aan de oplossing van deze problemen. Desondanks brengt deze technologie verscheidene uitdagingen met zich mee: welke grenzen kunnen worden overbrugd, waar lopen we tegenaan en hoe gaan we hiermee om?

Claudine Lamoth is hoogleraar bewegingsanalyse en slimme technologie voor gezond ouder worden bij de afdeling bewegingswetenschappen van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Ze is een van de drie wetenschappelijke directeuren van het Health Technology Research Innovatie Centrum (www.HTRIC.com), dat onderzoek, gezondheidstechnologie en klinische praktijk samenbrengt.
Zorgverleners willen graag zorg leveren die van meerwaarde is voor patiënten. Maar hoe weet je eigenlijk wat zinnig is? En tegelijkertijd groeit de vraag naar zorg nog steeds, terwijl de beschikbaarheid van middelen, mensen en planeten eindig is. Dat vraagt om keuzes: wat doen we nog wel en wat niet? In zijn voordracht zal prof. dr. Sjoerd Repping ons meenemen in het doel waar alle partijen uit de medisch specialistische zorg aan werken: het onderzoeken van de kosten-, arbeids- en duurzaamheids-effectiviteit standaard onderdeel maken van de zorg.

Prof. dr. Sjoerd Repping is hoogleraar Zinnige Zorg in het Amsterdam UMC en eveneens voorzitter Zorgevaluatie & Gepast Gebruik (ZE&GG).
In deze sessie wordt ingegaan op een aantal cruciale vraagstukken:
§ De urgentie om in de zorgsector de transitie te maken naar een circulaire economie (waarom?)
§ De speerpunten om tot circulariteit te komen in de zorgsector (wat?)
§ De manier waarop die speerpunten in de praktijk gerealiseerd kunnen worden (hoe?)

Jacqueline Cramer is emeritus-hoogleraar duurzaam innoveren aan de Universiteit Utrecht. Zij heeft haar academische loopbaan altijd gecombineerd met praktijkgerichte initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Na het behalen van haar PhD (‘Mission-orientation in ecology; the case of Dutch fresh-water ecology’) werkte ze als senior onderzoeker bij TNO aan de integratie van duurzaamheid in het overheidsbeleid, in de strategie van individuele ondernemingen en in clusters van bedrijven. Zij is sinds 1990 hoogleraar aan achtereenvolgens 4 verschillende universiteiten geweest en heeft meer dan 120 invloedrijke bestuurlijke posities bekleed binnen de overheid, het bedrijfsleven en NGO’s, zoals eerste voorzitter van het Milieu Platform Zorgsector (1994-1999), kroonlid van de SER, lid Amsterdam Economic Board, lid van diverse Raden van Commissarissen van banken en bedrijven, lid van adviesraden van de overheid (Raad voor Verkeer en Waterstaat, Raad voor Milieubeheer) en lid/voorzitter van milieuorganisaties. Cramer was van 2007-2010 Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer.

Zaterdag 25 mei

Onze zorgsector en ook de hele samenleving moeten een grote transitie doormaken om de zorg mensgericht, houdbaar en duurzaam te maken. We zullen dingen echt anders moeten gaan doen, in het licht van de grote gezondheidsverschillen in onze samenleving, de toenemende schaarste in zorgprofessionals, de constante groei in behandelopties en medische technologie, en de klimaat-, milieuvervuilings- en biodiversiteitscrises waar de zorg aan bijdraagt – met grote gevolgen voor de gezondheid van mensen. De houdbaarheid van onze leefomgeving en van ons zorgstelsel zijn van elkaar afhankelijk.

Pauline de Heer is technisch bestuurskundige en strategisch adviseur bij Zorginstituut Nederland en was in 2020 een van de auteurs van het advies waarin het begrip passende zorg werd geïntroduceerd. Bij het Zorginstituut houdt ze zich bezig met projecten en advisering over passende zorg, en is ze trekker van de agendering binnen het Zorginstituut: het opsporen van problemen in de zorg waar zoveel mogelijk maatschappelijke impact kan worden gemaakt. Pauline zit ook in het Green Team van het Zorginstituut, en is in Nederland en Europees actief in het veld van planetary health. Over verduurzaming van de zorg en over planetary health publiceerde zij de afgelopen jaren o.a. in BMJ, NTvG, HenW, en Zorgvisie, en schreef mee aan het onlangs verschenen boek Groene planeet, groene zorg (feb 2024).
Wat is het effect van voeding op onze gezondheid? Er wordt ingegaan op ongezonde voeding (sterk bewerkte, dierlijke voeding) en de impact op onze gezondheid, maar ook op de invloed van gezonde voeding (onbewerkt plantaardige voeding). Hierbij komt een aantal aspecten aan bod: de relatie tussen ongezonde voeding en het ontstaan van inflammatie, het verhoogde risico op de ontwikkeling van hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Een deelonderwerp hierin is de toename van de zorgdruk door de toename van welvaartsziekten, waarbij preventie dus zeer effectief is om dit om te keren. Tevens wordt er gesproken over de rol van het microbioom bij ziekte en gezondheid en hoe deze wordt beïnvloed door verschillende factoren. Ook wordt er een deel van het verhaal concreet ingegaan op wat je kunt doen om je gezondheid te bevorderen door de voedselkeuzes op je bord en hoe je als arts zelf je patiënten in de spreekkamer kunt stimuleren om betere/gezondere keuzes te maken.

Sophie van Asselt is werkzaam als MDL-arts in het Martiniziekenhuis in Groningen. Zij is opgeleid in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Voorheen is zij gepromoveerd op beeldvormingstechnieken (onder andere endo-echo) bij neuro-endocriene tumoren. Daarnaast is zij voorzitter van de organisatie "physicians associations for nutrition" (PAN) Nederland, welke onderdeel is van een internationale organisatie. Het doel hiervan is wereldwijd het belang van gezonde (onbewerkt plantaardige) voeding én de kracht van voeding bij preventie, maar ook bij de omkering van chronische ziekten, op de kaart te zetten. Dit is heel belangrijk, vooral nu er een enorme toename is van welvaartsziekten én een overbelaste gezondheidszorg. Daarnaast is het helder dat met een overwegend plantaardig voedselsysteem we de wereldbevolking op een duurzame manier kunnen voeden die toekomstbestendig is.
Zie workshops onderaan deze pagina.
Zie workshops onderaan deze pagina.
In de presentatie zal gesproken worden over planetaire en humane gezondheid: we zijn ruim over de grens van de gezondheid van de aarde - onder andere door ons huidige voedselsysteem gericht op de consumptie van dierlijke eiwitten, welke wetenschappelijke inzichten bieden de oplossing om toe te werken naar een meer leefbare planeet en een beter gezondheidssysteem?

Mitchell Evertsen is momenteel als basisarts werkzaam in de Ouderengeneeskunde. Tevens is hij bestuurslid bij Caring Doctors, een stichting die zich inzet voor de transitie naar een grotendeels plantaardig voedselsysteem, om daarmee binnen de gezonde grenzen van de aarde te blijven. Caring Doctors pleit tevens voor het inzetten van preventie en voorlichting met beweegprogramma's, ter bestrijding van welvaartsziekten.
Niek Versteegde startte zijn loopbaan als tropenarts in het Sengerema Hospital in Tanzania. Daar initieerde hij onder andere de oprichting van een couveuseafdeling, wat resulteerde in een afname van de kindersterfte met 40 procent. Desondanks rees bij hem steeds de vraag: 'Waarom doe ik dit als Nederlandse tropenarts? En wat weerhoudt ons ervan om dit op grotere schaal toe te passen?'

Bij zijn terugkeer naar Nederland, intussen als huisarts, richtte hij GOAL 3 op. Dit is een onderneming die tot doel heeft de kindersterfte te verminderen en te zorgen voor beter toegankelijke zorg voor 100 miljoen mensen tegen 2030.

Workshops

Het Life Cycle Assesment in The EmerGency and Operating Room and on the Intensive carE unit" (CATEGORISE)-project is een onderzoek naar de milieu-impact van vier verschillende zorgtrajecten binnen het Radboudumc. Informatie over deze studie, evenals discussies over mogelijke interventies en strategieën voor verduurzaming worden tijdens deze sessie belicht.

Als geboren Duitser begon Tim Stobernack zijn academische reis met een passie voor biologie, die hem naar Nederland bracht voor een Masterstudie in Biomedische Wetenschappen aan de Universiteit van Groningen. Na het behalen van zijn mastergraad, volgde hij zijn interesse in medische microbiologie en promoveerde aan dezelfde universiteit. Met het krijgen van twee jonge kinderen groeide zijn bezorgdheid over de toekomst van onze planeet en de noodzaak om duurzamer te leven. Deze persoonlijke motivatie leidde Tim naar een nieuwe richting in zijn carrière, waarbij hij de mogelijkheid zag om zijn passie voor duurzaamheid te combineren met zijn expertise in de medische wetenschappen. Het was op dat moment dat Tim de kans kreeg om deel te nemen aan een duurzaamheidsproject van Hugo Touw bij het Radboudumc, gefinancierd door ZonMw, waarin ze de milieu-impact van zorgpaden onderzoeken. Als postdoctoraal onderzoeker is Tim al twee jaar betrokken bij dit project.
Het Geneeskundig Commando heeft de taak om het operationele gezondheidszorgsysteem van de Landmacht gereed te stellen voor een mogelijke inzet. Dit systeem start bij het punt van gewond raken tot en met de overdracht op een internationaal gecoördineerd systeem om de gewonde militair terug naar Nederland te krijgen. Er wordt in deze presentatie ingegaan op de wijze waarop Nederland (en de NAVO) het operationeel gezondheidszorgsysteem hebben ingericht voor de ondersteuning van een grootschalig conflict.

Kolonel Henry Bloemendal dient sinds 1987 bij de geneeskundige dienst van de Koninklijke Landmacht. Na tal van uitzendingen en functies is hij momenteel Commandant van het Geneeskundig Commando van de Landmacht. In deze rol is hij verantwoordelijk voor de het gereed stellen van het operationeel gezondheidszorgsysteem dat bij inzet de militaire operatie ondersteunt. De inval in de Oekraïne en de grote aantallen slachtoffers die het conflict genereert heeft velen weer bewust gemaakt van de noodzaak van een robuust militair, maar ook civiel, geneeskundig systeem. Als commandant van het Geneeskundig Commando spant hij zich in om dit systeem weer passend te maken voor het conflict van de toekomst.
Als voorzitter van het Berekum Hospital Fund zet Jules Schagen van Leeuwen, voorheen gynaecoloog, zich actief in voor het verwerven van middelen voor de realisatie van een nieuw verloskamercomplex in Ghana, dat plaats biedt aan 100 kraamvrouwen. De constructie is reeds begonnen. Vanaf 2013 bekleedt hij tevens de functie van bestuurslid bij de stichting Artsen naar Ontwikkelingslanden (SANO) en fungeert hij als oprichter en penningmeester van de werkgroep International Safe Motherhood and Reproductive Health.
In deze presentatie geeft hij een perspectief van opleiding en international health.
Iris Hobo, designmanager bij het projectbureau Bouwzaken, geeft nadere informatie over duurzame ziekenhuizen, het testproces en de inrichting van een patiëntenkamer.